Λειτουργικό Σύστημα Ubuntu (Linux)
Είναι ένα λειτουργικό σύστημα με όσο λογισμικό χρειάζεστε για να μάθετε. Είτε θέλετε να επικεντρωθείτε στα μαθηματικά, την επιστήμη, την τέχνη, τις κοινωνικές επιστήμες ή την τεχνολογία, το Ubuntu έχει μια λύση.
To Ubuntu βασίζεται στο λειτουργικό ανοιχτού κώδικα Linux. Το Linux βρίσκεται στο 94% των υπερυπολογιστών παγκοσμίως, στους περισσότερους servers που τροφοδοτούν το Διαδίκτυο, στην πλειονότητα των χρηματιστηριακών συναλλαγών παγκοσμίως και σε ένα δισεκατομμύριο συσκευές Android. Εν ολίγοις, το Linux είναι παντού. Εμφανίζεται σε πολλές διαφορετικές αρχιτεκτονικές, από τα mainframes και τους servers έως τα desktops και τα κινητά και σε μια εκπληκτικά μεγάλη ποικιλία υλικού.
Κυκλοφορούν πολλές διαφορετικές εκδόσεις Linux. Εμείς θα επικεντρωθούμε στην έκδοση Ubuntu που περιέχεται και στους περισσότερους υπολογιστές των εργαστηρίων πανελληνίως.
Βιβλία
Περισσότερα βιβλία στην ενότηταl
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Unix - ιστορία και πλεονεκτήματα
Το λειτουργικό σύστημα UNIX σχεδιάστηκε για να επιτρέπει σε έναν αριθμό προγραμματιστών να έχουν πρόσβαση στον υπολογιστή ταυτόχρονα και να μοιράζονται τους πόρους του.
Το λειτουργικό σύστημα συντονίζει τη χρήση των πόρων του υπολογιστή, επιτρέποντας σε ένα άτομο, για παράδειγμα, να εκτελέσει ένα πρόγραμμα ορθογραφικού ελέγχου ενώ ένα άλλο δημιουργεί ένα έγγραφο, αφήνει ένα άλλο να επεξεργαστεί ένα έγγραφο ενώ άλλος δημιουργεί γραφικά και αφήνει έναν άλλο χρήστη να μορφοποιήσει ένα έγγραφο -- όλα ταυτόχρονα, με κάθε χρήστη να αγνοεί τις δραστηριότητες των άλλων.
Το λειτουργικό σύστημα ελέγχει όλες τις εντολές από όλα τα πληκτρολόγια και όλα τα δεδομένα που δημιουργούνται και επιτρέπει σε κάθε χρήστη να πιστεύει ότι είναι το μόνο άτομο που εργάζεται στον υπολογιστή.
Αυτή η κοινή χρήση πόρων σε πραγματικό χρόνο καθιστά το UNIX ένα από τα πιο ισχυρά λειτουργικά συστήματα όλων των εποχών.
Παρόλο που το UNIX αναπτύχθηκε από προγραμματιστές για προγραμματιστές, παρέχει ένα περιβάλλον τόσο ισχυρό και ευέλικτο που βρίσκεται στις επιχειρήσεις, τις επιστήμες, τον ακαδημαϊκό χώρο και τη βιομηχανία. Πολλοί τηλεπικοινωνιακοί διακόπτες και συστήματα μετάδοσης ελέγχονται επίσης από συστήματα διαχείρισης και συντήρησης που βασίζονται στο UNIX.
Ενώ αρχικά σχεδιάστηκε για μικροϋπολογιστές μεσαίου μεγέθους, το λειτουργικό σύστημα μεταφέρθηκε σύντομα σε μεγαλύτερους, ισχυρότερους υπολογιστές mainframe. Καθώς οι προσωπικοί υπολογιστές αυξάνονταν σε δημοτικότητα, οι εκδόσεις του UNIX βρήκαν τον δρόμο τους σε αυτά τα κουτιά και ορισμένες εταιρείες παράγουν μηχανές βασισμένες σε UNIX για τις επιστημονικές κοινότητες και τις κοινότητες προγραμματισμού.
Η μοναδικότητα του UNIX
Τα χαρακτηριστικά που έκαναν το UNIX επιτυχία από την αρχή είναι:
- Δυνατότητα πολλαπλών εργασιών
- Δυνατότητα πολλαπλών χρηστών
- Φορητότητα
- Προγράμματα UNIX
- Βιβλιοθήκη λογισμικού εφαρμογών
Πώς είναι οργανωμένο το UNIX
Το σύστημα UNIX οργανώνεται λειτουργικά σε τρία επίπεδα:
- Ο πυρήνας, ο οποίος προγραμματίζει εργασίες και διαχειρίζεται την αποθήκευση.
- Το κέλυφος, το οποίο συνδέει και ερμηνεύει τις εντολές των χρηστών, καλεί προγράμματα από τη μνήμη και τα εκτελεί. και
- Τα εργαλεία και οι εφαρμογές που προσφέρουν επιπλέον λειτουργικότητα στο λειτουργικό σύστημα
Ιστορική εξέλιξη του συστήματος Unix
Το Ubuntu έγινε 20 ετών
Όπως πολλά άλλα έργα ανοιχτού κώδικα, Το Ubuntu ζει την αντίφαση του να είναι ταυτόχρονα ένα κοινοτικό έργο που ελέγχεται από έναν ισχυρό ηγέτη. Η ιστορία του σημαδεύεται έντονα από την προσωπικότητα του ιδρυτή του, Mark Shuttleworth.
Ποιος είναι ο Mark Shuttleworth;
Πριν ιδρύσει το Ubuntu, ο Shuttleworth (γεννημένος στη Νότια Αφρική το 1973) φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν όπου ειδικεύτηκε στις επιχειρηματικές επιστήμες, τα οικονομικά και τα πληροφοριακά συστήματα. Εκεί συνδέθηκε με διάφορα έργα ελεύθερου λογισμικού και έκανε μικρές συνεργασίες στην ανάπτυξη του διακομιστή Apache και της διανομής Debian Linux.
Ο Σάτλγουορθ σκέφτηκε, όπως και άλλοι πριν από αυτόν, ότι το Linux έπρεπε να φτάσει στις μάζες. Για αυτό ήταν απαραίτητο να δημιουργηθεί μια διανομή που να ήταν εύκολη στη χρήση. Για λίγο νόμιζε ότι ο τρόπος για να το κάνει ήταν να τρέξει για επικεφαλής του έργου του Debian, αλλά οι στόχοι του για μαζικότητα δεν ταίριαζαν με τους στόχους αυτού του έργου.
Τον Απρίλιο του 2004, μια ντουζίνα άτομα συναντήθηκαν στο διαμέρισμα του Mark στο Λονδίνο για να σκεφτούν ποια χαρακτηριστικά θα έπρεπε να έχει η νέα διάταξη.
Bασικά στοιχεία για Ubuntu
Το Ubuntu είναι ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα (άλλα λειτουργικά συστήματα είναι τα Windows και το MacOS) βασισμένο όμως στο Linux (ή πιο ορθά GNU/Linux). Το Ubuntu δηλαδή είναι μια διανομή (οι διανομές είναι κάτι σαν διαφορετικές εκδόσεις) του Linux. Άλλες δημοφιλείς διανομές είναι το Fedora, Mandriva, SuSE. Διατίθεται ελεύθερα και υποστηρίζεται τόσο από μια πολύ μεγάλη κοινότητα χρηστών όσο και από επαγγελματίες. Είναι εξαιρετικά προηγμένο από τεχνολογική και σχεδιαστική άποψη αλλά ευτυχώς δεν υπερέχει μόνο σε αυτόν τον τομέα. Το σημαντικότερο του πλεονέκτημα είναι η απλότητα και η ευκολία στην χρήση. Μπορεί να το χειριστεί/χρησιμοποιήσει ο καθένας: είτε επαγγελματίας ή επιστήμονας που έχει υψηλές απαιτήσεις, είτε φοιτητής, συνταξιούχος ή ακόμα και νοικοκυρά.
Επιπλέον δεν περιλαμβάνει προεγκατεστημένες μόνο βασικές εφαρμογές αλλά και πάρα πολλά προγράμματα που καλύπτουν περισσότερο ή λιγότερο εξειδικευμένες ανάγκες.
Η κοινότητα του Ubuntu, που απαρτίζεται τόσο από απλούς και εξειδικευμένους χρήστες όσο και από προγραμματιστές, στηρίζεται στις ιδέες που πηγάζουν από την ίδια του την φιλοσοφία:
- ότι το λογισμικό πρέπει να είναι ανοιχτού κώδικα και διαθέσιμο δωρεάν
- ότι τα εργαλεία λογισμικού πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους ανθρώπους στην μητρική τους γλώσσα
- να είναι εύκολα στη χρήση ακόμη και από άτομα με αναπηρίες και
- ότι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να προσαρμόζουν και να αλλάζουν το λογισμικό τους με όποιο τρόπο και σε όποια μορφή ικανοποιεί τις ανάγκες τους.
Ευκολία χρήσης
Το Ubuntu είναι αφάνταστα απλό και εύκολο στην χρήση του. Το περιβάλλον εργασίας του είναι πλήρως εξελληνισμένο και εξαιρετικά φιλικό προς τον χρήστη.
Είναι εξαιρετικά ασφαλές
Στο Ubuntu υπάρχουν ελάχιστοι ιοί και τέτοιου είδους προγράμματα, αλλά ακόμη και αυτοί, λόγω της αρχιτεκτονικής του είναι σχεδόν αδύνατο να εγκατασταθούν αυτόματα στον υπολογιστή σας. Επίσης στο Ubuntu δεν χρειάζεστε firewall! Και πάλι λόγω της αρχιτεκτονικής του και των προεπιλεγμένων ρυθμίσεων του, είναι αρκετά απίθανο για οποιαδήποτε εξωτερική επίθεση να έχει αποτέλεσμα. Αν παρ’ όλα αυτά χρειάζεστε αυξημένη ασφάλεια, το Ubuntu διαθέτει πλήθος αξιόπιστων εφαρμογών ασφαλείας και firewall εντελώς δωρεάν.
Είναι δωρεάν
Με το Ubuntu μπορείτε να έχετε δωρεάν, αλλά νόμιμα, ένα λειτουργικό σύστημα που καλύπτει πλήρως όλες τις απαιτήσεις σας.
Ταχύτητα
Το Ubuntu είναι εξαιρετικά γρήγορο και αυτό είναι ίσως το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε όταν το χρησιμοποιήσετε. Ακόμα και όταν τρέχετε πολλά προγράμματα (multi-tasking) -λόγω της έξυπνης διαχείρισης πόρων που διαθέτει- μπορείτε να κάνετε την δουλειά σας άνετα χωρίς κολλήματα. Ειδικά αν έχετε πολυπύρηνο επεξεργαστή το Ubuntu εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις δυνατότητες του.
Αξιοπιστία και σταθερότητα
To Ubuntu σπάνια “κολλάει” ή βγάζει οποιασδήποτε μορφής δυσλειτουργίες. Ξεχάστε δηλαδή τα “κολλήματα” και τα reset. Η λειτουργία του είναι σχεδόν πάντα απόλυτα ομαλή και χωρίς προβλήματα και το σύστημα δεν γίνεται μέρα με την μέρα πιο αργό.
Ελάχιστες απαιτήσεις
Ενώ κάθε νέα έκδοση των Windows χρειάζεται όλο και πιο ισχυρούς υπολογιστές για να λειτουργήσει, το Ubuntu έχει εξαιρετικές επιδόσεις ακόμη και σε υπολογιστές αντίκες. Σκεφτείτε μόνο ότι οι ελάχιστες απαιτήσεις της τελευταίας έκδοσης είναι επεξεργαστής 1.2GHz και 384mb μνήμης και ότι υπάρχουν και ειδικές ακόμη πιο “ελαφριές” εκδόσεις που λειτουργούν ικανοποιητικότατα με επεξεργαστές των 800 MHz και μνήμη 256mb. Με άλλα λόγια, ο υπολογιστής οκταετίας που έχετε μπορεί να κάνει σχεδόν τα πάντα με την τελευταία έκδοση του Ubuntu.
Παραγωγικό περιβάλλον εργασίας
Tο Ubuntu διαθέτει πληθώρα χαρακτηριστικών που το καθιστούν πολύ πιο λειτουργικό και πρακτικό από κάθε άλλο λειτουργικό σύστημα. Χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρει το πρωτοποριακό περιβάλλον εργασίας του (π.χ πολλαπλές επιφάνειες εργασίας, δημιουργία καρτελών κατά την περιήγηση στα περιεχόμενα του δίσκου, δυνατότητα προσθήκης λειτουργικού πάνελ κ.α.), ο χρήστης αυξάνει σημαντικά την παραγωγικότητα της επιχείρησής του αλλά και ελαχιστοποιεί τον χρόνο που περνάει μπροστά στον υπολογιστή.
Εντυπωσιακά εφέ
Το Ubuntu δίνει την δυνατότητα στο χρήστη να επιλέξει και να δημιουργήσει ένα εξαιρετικά πρωτοποριακό περιβάλλον εργασίας. Πολλαπλές επιφάνειες εργασίας, τρισδιάστατα εφέ και πληθώρα επιπλέον χαρακτηριστικών επιτρέπουν ακόμη και σε κάποιον αρχάριο να διαμορφώσει τον υπολογιστή του ακριβώς όπως εκείνος επιθυμεί. Μπορεί π.χ. να κάνει την επιφάνεια εργασίας να στροβιλίζει πάνω σε ένα κύβο, ή να βλέπει το όνομα του γραμμένο με “φωτιά” πάνω στην οθόνη. Μάλιστα όλα αυτά μπορούν να γίνουν ακόμη και σε ένα σχετικά παλιό μηχάνημα που ούτε “τρέχει” αλλά ούτε μπορεί να λειτουργήσει με τα όποια εφέ των νέων Windows.
Χιλιάδες δωρεάν εφαρμογές
Μόλις το εγκαταστήσετε έχετε αμέσως πρόσβαση σε χιλιάδες δωρεάν και ελεύθερες εφαρμογές από τα επίσημα αποθετήρια οι οποίες θα καλύψουν όλες τις ανάγκες σας! Επίσης, σε ό,τι αφορά το θέμα των εφαρμογών, πρέπει να ξέρετε ότι πάρα πολλά προγράμματα κυκλοφορούν ταυτόχρονα τόσο για τα Windows όσο και για το Ubuntu. Για παράδειγμα το Nero, Skype, Azureus, Firefox, Chrome, Opera, VLC, LibreOffice, κλπ. Στις περιπτώσεις εκείνες που δεν υπάρχει η ίδια εφαρμογή, υπάρχει κάποια άλλη δωρεάν και ελεύθερη εναλλακτική. Λόγου χάρη το LibreOffice είναι ουσιαστικά το ίδιο με το Microsoft Office, αλλά είναι ανοιχτού κώδικα και φυσικά δωρεάν. Άλλο παράδειγμα είναι το Gimp (πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας), το οποίο είναι πολύ καλή εναλλακτική του Adobe Photoshop με την μόνη διαφορά ότι δεν κοστίζει τίποτε! Αξίζει να σημειωθεί πως ο Firefox ξεκίνησε από το Linux ως εναλλακτική του Internet Explorer και κατέληξε να είναι ο κυρίαρχος και πιο πετυχημένος browser στις μέρες μας.
Ευκολία εγκατάστασης και ενημέρωσης προγραμμάτων
Στο Ubuntu δεν χρειάζεται να αναζητάς κάθε φορά το πρόγραμμα που θέλεις και αφού το κατεβάσεις να μπαίνεις στη διαδικασία να το εγκαταστήσεις. Το λειτουργικό από μόνο του έχει πρόσβαση σε διάφορα αποθετήρια (“αποθήκες εφαρμογών”) στα οποία υπάρχουν αποθηκευμένες χιλιάδες δωρεάν εφαρμογές. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να επιλέξεις μέσω ενός απλού προγράμματος (που λέγεται διαχειριστής πακέτων), εκείνη ή εκείνες που χρειάζεσαι και από εκεί και πέρα το ίδιο το σύστημα αναλαμβάνει να τα κατεβάσει και να τις εγκαταστήσει. Μπορεί μάλιστα να ελέγχει αν υπάρχουν νέες εκδόσεις για τα ήδη εγκατεστημένα προγράμματα και εφόσον υπάρχουν τις κατεβάζει αυτόματα και τις αντικαθιστά με τις προηγούμενες κρατώντας όμως όλες τις ρυθμίσεις που έχετε ήδη κάνει. Με άλλα λόγια, η ενημέρωση όλων των προγραμμάτων και του συστήματος γίνεται με δύο κλικ!
Φιλικό προς το περιβάλλον
Τα εμπορικά και κλειστά λειτουργικά συστήματα πωλούνται σε διάφορες συσκευασίες. Αυτό σημαίνει ότι τεράστιες ποσότητες χαρτιού και πλαστικού χρειάζεται να παραχθούν πριν αυτά τα κουτιά φτάσουν στα ράφια του καταστήματος της γειτονιάς σας (και να πεταχτούν αφότου τα χρησιμοποιήσετε). Αντιθέτως το Ubuntu μπορείτε να το κατεβάσετε από το Διαδίκτυο και να το γράψετε μόνοι σας σε ένα CD.
Download Ubuntu
Κατέβασε διάφορες εκδόσεις του λειτουργικού από τα ψηφιακά εργαλεία της ενότητας:
Εκκίνηση Εφαρμογών Ubuntu
Μετακινήστε τον δείκτη ποντικιού στη γωνία Δραστηριότητες πάνω αριστερά στην οθόνη για να εμφανίσετε την επισκόπηση Δραστηριότητες. Από εκεί μπορείτε να βρείτε όλες τις εφαρμογές σας. Μπορείτε επίσης να ανοίξετε την επισκόπηση πατώντας το πλήκτρο Λογότυπο.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να ανοίξετε μια εφαρμογή όταν βρίσκεστε στην επισκόπηση Δραστηριοτήτων:
Ξεκινήστε να πληκτρολογείτε το όνομα μιας εφαρμογής — η αναζήτηση ξεκινά αμέσως. (Εάν δεν συμβεί αυτό, κάντε κλικ στη γραμμή αναζήτησης στο επάνω μέρος της οθόνης και ξεκινήστε να πληκτρολογείτε.) Εάν δεν γνωρίζετε το ακριβές όνομα μιας εφαρμογής, δοκιμάστε να πληκτρολογήσετε έναν σχετικό όρο. Κάντε κλικ στο εικονίδιο της εφαρμογής για να την εκκινήσετε.
Ορισμένες εφαρμογές έχουν εικονίδια στην παύλα , την οριζόντια λωρίδα εικονιδίων στο κάτω μέρος της επισκόπησης Δραστηριοτήτων . Κάντε κλικ σε ένα από αυτά για να ξεκινήσετε την αντίστοιχη εφαρμογή.
Εάν έχετε εφαρμογές που χρησιμοποιείτε πολύ συχνά, μπορείτε να τις προσθέσετε στο ταμπλό.
Κάντε κλικ στο κουμπί πλέγματος (το οποίο έχει εννέα τελείες) στην παύλα. Θα δείτε την πρώτη σελίδα όλων των εγκατεστημένων εφαρμογών. Για να δείτε περισσότερες εφαρμογές, πατήστε τις τελείες στο κάτω μέρος, πάνω από την παύλα, για να δείτε άλλες εφαρμογές. Πατήστε στην εφαρμογή για να την εκκινήσετε.
Μπορείτε να εκκινήσετε μια εφαρμογή σε ξεχωριστό χώρο εργασίας σύροντας το εικονίδιό της από την παύλα και αφήνοντάς το σε έναν από τους χώρους εργασίας. Η εφαρμογή θα ανοίξει στον επιλεγμένο χώρο εργασίας.
Μπορείτε να εκκινήσετε μια εφαρμογή σε έναν νέο χώρο εργασίας σύροντας το εικονίδιο της σε έναν κενό χώρο εργασίας ή στο μικρό κενό μεταξύ δύο χώρων εργασίας.
Συντομεύσεις πληκτρολογίου
Εναλλαγή μεταξύ των χώρων εργασίας:
Πατήστε Super+Page Up ή Ctrl+ Alt+Up για να μετακινηθείτε στον χώρο εργασίας που εμφανίζεται αριστερά από τον τρέχοντα χώρο εργασίας στον επιλογέα χώρου εργασίας.
Πατήστε Super+Page Down ή Ctrl+ Alt+Down για να μετακινηθείτε στον χώρο εργασίας που εμφανίζεται δεξιά από τον τρέχοντα χώρο εργασίας στον επιλογέα χώρου εργασίας.
Εναλλαγή μεταξύ παραθύρων:
Μπορείτε να δείτε όλες τις εκτελούμενες εφαρμογές σας που διαθέτουν μια γραφική διεπαφή στον εναλλάκτη παραθύρου. Αυτό κάνει εύκολη την εναλλαγή μεταξύ των εργασιών σας δίνοντας σας μια πλήρη εικόνα των εφαρμογών που έχετε ανοιχτά.
Από έναν χώρο εργασίας:
Πατήστε Λογότυπο+Tab για να εμφανίσετε τον εναλλάκτη παραθύρου.
Απελευθερώστε το Λογότυπο για να επιλέξτε το επόμενο (επισημασμένο) παράθυρο στον εναλλάκτη.
Περισσότερες συντομεύσεις παρακάτω:
Επιφάνεια Εργασίας
Προσθήκη αρχείων και φακέλων στην οθόνη της επιφάνειας εργασίας στο Ubuntu
Προσθέστε τα αρχεία και τους φακέλους στον "φάκελο επιφάνειας εργασίας"
Εάν ανοίξετε τη διαχείριση αρχείων, θα πρέπει να δείτε μια καταχώρηση που ονομάζεται Desktop στην αριστερή πλευρική γραμμή ή στη λίστα φακέλων. Αυτός ο φάκελος αντιπροσωπεύει την οθόνη της επιφάνειας εργασίας σας (κατά κάποιο τρόπο).
Οτιδήποτε προσθέσετε σε αυτόν το φάκελο θα εμφανίζεται στην οθόνη της επιφάνειας εργασίας.
Εάν διαγράψετε αρχεία από αυτόν τον «φάκελο επιφάνειας εργασίας», θα αφαιρεθούν και από την οθόνη της επιφάνειας εργασίας.
Αλλαγή χρώματος φακέλων
Η μεταφορά και απόθεση αρχείων στην οθόνη της επιφάνειας εργασίας δεν λειτουργεί
Τώρα, εάν προσπαθήσετε να μεταφέρετε και να αποθέσετε αρχεία από τον διαχειριστή αρχείων στην επιφάνεια εργασίας, δεν θα λειτουργήσει. Δεν είναι σφάλμα, είναι ένα χαρακτηριστικό που ενοχλεί πολλούς ανθρώπους.
Μια λύση θα ήταν να ανοίξετε δύο παρουσίες του διαχειριστή αρχείων. Ανοίξτε το φάκελο επιφάνειας εργασίας σε έναν από αυτούς και, στη συνέχεια, μεταφέρετε και αποθέστε αρχεία σε αυτόν το φάκελο και θα προστεθούν στην επιφάνεια εργασίας.
Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε Ctrl + C και Ctrl + V για αντιγραφή-επικόλληση στην επιφάνεια εργασίας, χρησιμοποιήστε το μενού δεξιού κλικ.
Ωστόσο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το μενού περιβάλλοντος με το δεξί κλικ και να επιλέξετε Επικόλληση από εκεί για να βάλετε τα αντιγραμμένα αρχεία στην επιφάνεια εργασίας. Μπορείτε ακόμη και να δημιουργήσετε νέους φακέλους με αυτόν τον τρόπο.
Δεν μπορείτε να διαγράψετε αρχεία και φάκελους χρησιμοποιώντας το πλήκτρο Διαγραφή, χρησιμοποιήστε ξανά το μενού με το δεξί κλικ.
Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το πλήκτρο διαγραφής ή να αλλάξετε το πλήκτρο διαγραφής για να καταργήσετε αρχεία από την οθόνη της επιφάνειας εργασίας. Ωστόσο, μπορείτε να κάνετε δεξί κλικ στα αρχεία ή τους φακέλους και να επιλέξετε "Μετακίνηση στον κάδο απορριμμάτων" για να διαγράψετε το αρχείο.
Διαγράψτε αρχεία από την επιφάνεια εργασίας χρησιμοποιώντας το δεξί κλικ.
Wobbly windows effect
Ο εύκολος τρόπος για να ενεργοποιήσετε ένα εφέ ταλαντευόμενου παραθύρου στο GNOME στο Ubuntu 18.04 LTS (και μεταγενέστερο) είναι να εγκαταστήσετε την επέκταση ανοιχτού κώδικα « Comiz-alike Windows Effect » από τον ιστότοπο extensions.gnome.org (EGO):
Σύρετε το διακόπτη από "off" σε "on" για να ενεργοποιήσετε μια προτροπή εγκατάστασης. Η επέκταση θα ληφθεί και θα ενεργοποιηθεί. Μόλις τελειώσετε, το εφέ ταλαντευόμενου παραθύρου εφαρμόζεται αμέσως — απλά πιάστε το πλησιέστερο παράθυρο και δώστε του μια κίνηση!
Μπορείτε να απενεργοποιήσετε αυτήν την επέκταση ανά πάσα στιγμή χρησιμοποιώντας την εφαρμογή Επεκτάσεις στο Ubuntu 20.04 LTS ή το GNOME Tweaks στο Ubuntu 18.04 LTS.
Λάβετε υπόψη ότι πρόκειται για ένα απαλό οπτικό εφέ που θα απαιτήσει κάποιους επιπλέον πόρους για να λειτουργήσει ομαλά. Παρατήρησα ότι οι θαυμαστές του φορητού υπολογιστή μου μπήκαν μέσα λίγο μετά την ενεργοποίηση αυτής της επέκτασης.
Γραμμή εντολών
Τι είναι η γραμμή εντολών;
Ουσιαστικά δεν είναι τίποτα άλλο από ένας εναλλακτικός τρόπος να τρέχουμε προγράμματα στον υπολογιστή. Αντί για κλικάρισμα σε εικονίδια ή άλλους γραφικούς τρόπους, στην γραμμή εντολών πληκτρολογούμε το όνομα του προγράμματος που θέλουμε να τρέξουμε.
Για παράδειγμα αν θέλουμε να τρέξουμε τον VLC, στην γραμμή εντολών αρκεί να γράψουμε vlc και να πατήσουμε Enter.
Σε πρώτο επίπεδο η γραμμή εντολών δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο!
Πώς ανοίγουμε την γραμμή εντολών;
Ο συνηθέστερος τρόπος σήμερα είναι μέσω ενός εξομοιωτή τερματικού (terminal emulator). Ο εξομοιωτής τερματικού είναι απλώς μια εφαρμογή του γραφικού περιβάλλοντος. Υπάρχουν αρκετές εφαρμογές για αυτήν την δουλειά. Στο KDE συνηθίζεται το konsole, στο GNOME συνηθίζεται το gnome-terminal στο Xfce συνηθίζεται το xfce4-terminal και υπάρχουν και αμέτρητα άλλα.
Ένας άλλος τρόπος είναι το εικονικό τερματικό (virtual terminal). Στις περισσότερες διανομές λίνουξ μπορεί κάποιος να εισέλθει στο αντίστοιχο tty με έναν συνδυασμό Ctrl+Alt+Fx (Fx κάποιο από τα αριθμημένα F πλήκτρα). Από εικονικό τερματικό πρέπει να γίνει ξεχωριστή είσοδος χρήστη (login) και δεν μπορούν να τρέξουν γραφικές εφαρμογές καθώς δεν έχουν παραθυρικό σύστημα να πατήσουν.
Γιατί να χρησιμοποιήσει κάποιος γραμμή εντολών;
Προφανώς το γραφικό περιβάλλον είναι δικαίως ο συνήθης και εύκολος τρόπος χρήσης του υπολογιστή αλλά υπάρχουν διάφοροι λόγοι που καθιστούν την γραμμή εντολών ένα πανίσχυρο εργαλείο.
Ακρίβεια
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για παράδειγμα στις οδηγίες που θέλουμε να δώσουμε σε κάποιον. Είναι πολύ απλούστερο και ακριβέστερο να πούμε, «δώσε αυτήν την εντολή», παρά να επιχειρούμε να περιγράψουμε ενέργειες στο γραφικό περιβάλλον.
Αμεσότητα
Σε κάποιον που ξέρει τι κάνει είναι συχνά πολύ πιο γρήγορο να το δίνει ως εντολή παρά να κάνει δρομολόγια με το ποντίκι ψάχνοντας τα εικονίδια και τα μενού.
Εκφραστικότητα
Οι εντολές δεν είναι απλώς στοιχειώδεις λέξεις αλλά μπορούν να συνδυαστούν ως γλώσσα. Οι δυνατότητες μιας γλώσσας είναι απείρως μεγαλύτερες από τα κλικ του ποντικιού.
Οικονομία
Οι εντολές είναι απλώς σειρές απλών χαρακτήρων (ένας ASCII χαρακτήρας πιάνει μοναχά ένα byte). Το γραφικό περιβάλλον είναι τάξεις μεγέθους ακριβότερο σε πόρους. Σήμερα βέβαια με υπολογιστές που τρέχουν σε GHz, με μνήμες σε GB και γρήγορο δίκτυο έχουμε πλέον την άνεση να σπαταλάμε πόρους αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί πάντα η γραμμή εντολών να είναι αποδοτικότερη.
Περισσότερες πληροφορίες
Οι εφαρμογές τυπώνουν στην γραμμή εντολών πληροφορίες που μπορεί να είναι χρήσιμες για παράδειγμα σε περίπτωση σφάλματος.
Βασικές εντολές
apt update: Ενημερώστε τις λίστες πακέτων αποθετηρίου.
apt upgrade: Ενημερώστε τα πακέτα από τα αποθετήρια με ασφάλεια.
apt full-upgrade: Ενημερώστε πλήρως τα πακέτα από τα αποθετήρια.
apt dist-upgrade: Αναβαθμίστε την τρέχουσα έκδοση λειτουργικού συστήματος στην επόμενη διαθέσιμη.
apt install -f: Επίλυση προβλημάτων με την εγκατάσταση πακέτων και τις εξαρτήσεις τους.
apt install --fix-broken: Επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με σπασμένα πακέτα.
apt remove nom_paq: Διαγραφή πακέτων. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς το όνομα.
apt autoremove: Αφαιρέστε αυτόματα όλα τα πακέτα που δεν χρησιμοποιούνται.
apt purge nom_paq: Αφαιρέστε εντελώς τα πακέτα. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς όνομα.
apt autopurge: Αφαιρέστε αυτόματα και εντελώς όλα τα πακέτα που δεν χρησιμοποιούνται.
apt clean: Καταργήστε όλα τα πακέτα .deb, τα οποία έχουν ληφθεί στον κατάλογο αποθήκευσης πακέτων.
apt autoclean: Καταργεί όλα τα πακέτα από το κατάστημα πακέτων, τα οποία δεν μπορούν πλέον να ληφθούν.
apt install nom_paq_repo: Εγκαταστήστε ένα συγκεκριμένο πακέτο από το αποθετήριο με το όνομα.
apt install /dir_paq/nom_paq.deb: Εγκαταστήστε ένα ληφθέν πακέτο με το όνομα.
apt list *nom_paq*: Καταχωρίστε πακέτα αντιστοιχίζοντας ένα μοτίβο αναζήτησης.
apt list --upgradeable: Καταχωρίστε τα πακέτα που είναι διαθέσιμα για ενημέρωση.
apt show nom_paq: Εμφάνιση των δεδομένων και των σχετικών πληροφοριών ενός πακέτου από το αποθετήριο.
apt search nom_paq: Εμφάνιση υπαρχόντων πακέτων που ταιριάζουν με το μοτίβο αναζήτησης.
apt edit-sources: Ανοίξτε, σε λειτουργία επεξεργασίας, το κύριο αρχείο πηγών λογισμικού (αποθετήρια).
dpkg -i /dir_paq/nom_paq.deb: Εγκαταστήστε ένα ληφθέν πακέτο με το όνομα.
dpkg --configure -a: Ολοκληρώστε τη διαμόρφωση όλων των πακέτων που δεν έχουν συσκευαστεί και έχουν διακοπεί.
update-menus: Αυτόματη δημιουργία και ενημέρωση του περιεχομένου του συστήματος μενού.
update-alternatives --all: Διαχειριστείτε όλες τις πληροφορίες συμβολικού συνδέσμου λειτουργικού συστήματος.
Κουίζ